تاندونیت آشیل یکی از مشکلات شایع ارتوپدی است که در آن تاندون آشیل در ناحیه پائینی و پشت ساق دچار تحریک و التهاب می شود. تاندون آشیل بلندترین تاندون بدن است که عضلات ساق را به ناحیه پاشنه پا متصل می کند این تاندون ضمن راه رفتن ، دویدن ، صعود و نزول از پله ها و راه رفتن روی نوک انگشتان نقش اساسی ایفا می کند . اگر چه این تاندون ضمن راه رفتن ، دویدن و سایر فعالیت های فیزیکی مقاومت بالائی از خود نشان می دهد مستعد آسیب است این آسیب غالبا ناشی از استفاده بیش از حد Overuse و تخریب Degenration می باشد.
تعریف: به طور خلاصه تاندونیت به معنای التهاب تاندون است و التهاب پاسخ طبیعی بدون به آسیب یا بیماری است و غالبا با درد ، التهاب و تحریک همراه است.
تاندونیت آشیل به دو نوع طبقه بندی می شود: Insertional و Noninsertional
تاندونیت آشیل Noninsertional :
در این نوع تاندونیت آشیل فیبرهای میانی تاندون آشیل دچار التهاب ، تخریب و ضخیم شدگی می شوند. این نوع تاندونیت در جوانان و افرادی که فعالیت فیزیکی بیشتری دارند شیوع دارد.
تاندونیت آشیل Insertional :
در این نوع تاندونیت آشیل ؛ قسمت پائینی تاندون آشیل و محل اتصال آن به استخوان پاشنه دچار التهاب می شود.
در هر دو نوع تاندونیت آشیل ؛ امکان رسوب کلسیم و سفت شدن تاندون وجود دارد اما خارهای استخوانی Bone Spurs (رشد بیش از اندازه استخوان) در تاندونیت Insertional شایع تر است. تاندونیت Insertional که محل چسبندگی تاندون به استخوان در پائین و خلف پاشنه را درگیر می کند در هر سنی و حتی در افرادی که فعالیت فیزیکی زیاد ندارند بروز می کند. در این شرایط غالبا استفاده بیش از اندازه Overuse دلیل ایجاد تاندونیت است.
عوامل ایجاد تاندونیت آشیل:
تاندونیت آشیل غالبا مرتبط با یک آسیب خاص نیست و به دلیل استرس های مکانیکی مکرر تاندون ایجاد می شود بویژه زمانی که بدن را سریع یا بیش از اندازه نسبت به کف پا جابجا کنید. از دیگر عوامل ایجاد تاندونیت آشیل می توان به افزایش ناگهانی شدت فعالیت ورزشی ، کوتاهی عضلات ساق و خارهای استخوانی اشاره نمود.
علائم بالینی:
- درد و احساس خشکی در ناحیه پشت پاشنه بویژه در هنگام صبح
- درد در ناحیه پشت پاشنه که با فعالیت بدتر می شود.
- درد شدید روز بعد از انجام فعالیت ورزشی شدید
- ضخیم شدن تاندون
- خار استخوانی در تاندونیت نوع insertional
- التهاب و تورم ناحیه پشت پاشنه که پس از فعالیت های ورزشی شدیدتر می شود.
در صورتی به صورت ناگهانی در ناحیه خلفی پاشنه خود فرو رفتگی احساس نمودید ممکن است نشانه ای از پاره شدن تاندون آشیل باشد. در ایرن شرایط سریعا به پزشک متخصص ارتوپدی مراجعه کنید.
مداخلات درمانی در تاندونیت آشیل شامل مداخلات غیر جراحی و مداخلات جراحی است.
در بیشتر بیماران درمانهای غیر جراحی برای تسکین درد و رفع مشکل بیمار کفایت می کند . غالبا درمان کامل بیمار به زمانی حدود 3 ماه نیازمند است. در شرایطی که بیمار در زمان مناسب اقدام به درمان ننموده باشد ممکن است درمانهای غیر جراحی برای تاثیر کامل به زمانی حدود 6 ماه نیاز داشته باشد.
استراحت و استفاده از کامپرس یخ اولین قدم درمان تاندونیت آشیل به شمار می رود . پرهیز از فعالیت های ورزشی شدید و استفاده از کامپرس یخ به کاهش التهاب اولیه ، تسکین درد و در نتیجه تسریع در پروسه درمان کمک می کند . بهتر است در هر نوبت کامپرس یخ را به مدت 20 دقیقه روی حساس ترین ناحیه تاندون اعمال نمائید . (قبل از احساس بی حس شدن پوست بهتر است یخ را بردارید) .
استفاده از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) قدم بعدی در درمان التهاب تاندون آشیل به شمار می رود . این داروها به کاهش درد و التهاب کمک می کنند اما در کاهش ضخیم شدگی تاندون نقش چندانی ندارند.
فیزیوتراپی و تمرین درمانی مهمترین و موثرترین روش برای کاهش درد و التهاب تاندون و رفع علت آن و اصلاح مشکلات بیومکانیکی و پاسچرال بیمار به شمار می رود . تمرین درمانی مهمترین مداخله فیزیوتراپی برای درمان تاندونیت آشیل به شمار می رود .
در تاندونیت های کلسیفیه شده یونتوفروزیس و شاک ویو ESWT می تواند به عنوان مداخلات فیزیوتراپی مد نظر قرار گیرد .
برای رفع خارهای استخوانی و تاندونیت های کلسیفیه شده می توان از یونتوفروزیس اسید استیک (سرکه) استفاده نمود.
چنانچه درمانهای غیر جراحی در زمان مناسب برای درمان کامل درد و مشکل بیمار موثر واقع نشود تزریق کورتیکواستروئید توام با گچ گیری و جراحی آشیل می تواند به عنوان گزینه های درمانی مورد توجه قرار گیرد.
عکس های ضمیمه
همچنین بخوانید